NẾU MUA ĐẤT NÔNG NGHIỆP ĐỂ XÂY NHÀ THÌ SAO

I. Khái niệm về đất nông nghiệp

Đất nông nghiệp là loại đất được sử dụng chủ yếu cho mục đích sản xuất nông nghiệp, bao gồm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và các hoạt động liên quan đến sản xuất nông sản. Theo Luật Đất đai 2013, đất nông nghiệp bao gồm nhiều loại đất khác nhau, phục vụ cho các mục đích khác nhau trong lĩnh vực nông nghiệp.

1. Các loại đất nông nghiệp chính:

Đất trồng cây hàng năm: Là đất được sử dụng chủ yếu để trồng các loại cây ngắn ngày như lúa, ngô, rau củ, hoa màu, v.v. Sau mỗi vụ mùa, đất này thường được canh tác lại để trồng cây mới.

Đất trồng cây lâu năm: Là đất dành cho việc trồng các loại cây ăn quả, cây công nghiệp lâu dài như cà phê, tiêu, cao su, sầu riêng, v.v. Các loại cây này cần thời gian dài để trưởng thành và cho quả.

Đất rừng sản xuất: Là đất dùng để trồng rừng, bảo vệ và phát triển các loại cây rừng sản xuất gỗ, giấy, hay các loại sản phẩm từ rừng. Đất này cũng có thể bao gồm các khu vực trồng cây lâm nghiệp khác.

Đất nuôi trồng thủy sản: Là đất dùng cho các hoạt động nuôi trồng thủy sản như cá, tôm, nghêu, sò, v.v. Đất này thường có diện tích mặt nước lớn và được sử dụng cho các mô hình nuôi trồng thủy sản.

Đất chăn nuôi: Là đất dùng cho việc chăn nuôi gia súc, gia cầm, hoặc các loại động vật khác phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Đất này có thể bao gồm các khu vực chăn thả hoặc chuồng trại chăn nuôi.

Đất làm muối: Là loại đất chuyên dụng để sản xuất muối từ việc thu hoạch nước biển hoặc nước ngầm có độ mặn cao.

2. Đặc điểm của đất nông nghiệp:

Chỉ được sử dụng cho mục đích sản xuất nông nghiệp: Mục đích chính của đất nông nghiệp là phục vụ sản xuất nông sản, nên không thể sử dụng đất này cho mục đích xây dựng công trình, nhà ở trừ khi có sự chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Chịu sự quản lý chặt chẽ của nhà nước: Nhà nước quản lý rất chặt chẽ việc sử dụng đất nông nghiệp, bao gồm việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), chuyển nhượng đất, chuyển mục đích sử dụng đất, v.v.

3. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp ở Việt Nam:

Đất nông nghiệp chiếm một tỷ lệ lớn trong tổng diện tích đất đai của Việt Nam, đặc biệt tại các vùng đồng bằng, nông thôn.
Các chính sách bảo vệ đất nông nghiệp và hạn chế chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở nhằm bảo vệ diện tích đất canh tác, đảm bảo an ninh lương thực và phát triển bền vững.

II. Quy định về chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp

1. Điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp

Theo Điều 57 của Luật Đất đai 2013, đất nông nghiệp chỉ có thể chuyển đổi mục đích sử dụng sang đất phi nông nghiệp (như đất ở, đất công nghiệp, đất thương mại) trong các trường hợp sau:

Đất phải nằm trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt:
- Chỉ những mảnh đất nằm trong khu vực đã được quy hoạch và phê duyệt cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng mới có thể thực hiện chuyển đổi. Nếu đất không nằm trong quy hoạch đất ở hay khu vực phát triển đô thị, việc chuyển đổi sẽ không được chấp nhận.
Có sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền:
- Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, thường là UBND cấp huyện hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường.
Đảm bảo phù hợp với quy hoạch xây dựng:
- Để chuyển đổi mục đích sử dụng, đất nông nghiệp phải phù hợp với các quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị hoặc các quy hoạch có liên quan.
Phải có đủ điều kiện về hạ tầng:
- Các mảnh đất nông nghiệp cần có đủ điều kiện về hạ tầng kỹ thuật và xã hội (giao thông, cấp điện, nước, xử lý môi trường…) để phục vụ nhu cầu sử dụng sau khi chuyển đổi mục đích.

2. Các bước chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp

Để thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, người sử dụng đất phải thực hiện các bước sau:

Kiểm tra quy hoạch đất:
- Trước khi tiến hành các thủ tục, bạn cần kiểm tra xem mảnh đất của mình có nằm trong khu vực được phép chuyển đổi mục đích sử dụng hay không. Nếu đất không nằm trong quy hoạch đất ở, việc chuyển đổi sẽ không được thực hiện.
Làm đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất:
- Người sử dụng đất cần làm đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất và nộp tại UBND cấp huyện nơi có đất. Đơn này sẽ được cơ quan chức năng xem xét và giải quyết.
Chuẩn bị hồ sơ chuyển đổi:
- Hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất thường bao gồm các giấy tờ như:
  - Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ)
  - Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp
  - Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất
  - Các tài liệu liên quan đến quy hoạch (nếu có)
  - Báo cáo đánh giá tác động môi trường (nếu yêu cầu)
Cơ quan chức năng xem xét và ra quyết định:
- Cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra hồ sơ, đánh giá tính hợp pháp và phù hợp với quy hoạch, nếu đáp ứng đủ các điều kiện, sẽ ra quyết định phê duyệt việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Thanh toán các nghĩa vụ tài chính:
- Sau khi được phê duyệt, người sử dụng đất sẽ phải thanh toán các khoản phí và thuế liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Điều này bao gồm tiền sử dụng đất, lệ phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới, v.v.
Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới (Sổ đỏ):
- Sau khi thanh toán các nghĩa vụ tài chính và hoàn tất các thủ tục, bạn sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới, đồng thời ghi nhận mục đích sử dụng đất đã chuyển đổi.

3. Các trường hợp không được phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp

Theo Điều 59 Luật Đất đai 2013, không phải trường hợp nào đất nông nghiệp cũng được phép chuyển đổi mục đích sử dụng. Cụ thể, đất nông nghiệp không được phép chuyển đổi nếu:

Đất nằm trong khu vực cấm chuyển đổi mục đích sử dụng:
- Các khu vực bảo vệ môi trường, đất rừng, đất ngập nước hoặc khu vực có giá trị bảo tồn, bảo vệ động thực vật sẽ không được phép chuyển đổi sang mục đích khác.
Đất nông nghiệp không nằm trong quy hoạch đất ở:
- Nếu đất không nằm trong quy hoạch khu dân cư, khu công nghiệp, hay khu vực phát triển đô thị, bạn không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính:
- Nếu đất nông nghiệp có tranh chấp hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước (thuế, phí, tiền sử dụng đất…), việc chuyển đổi sẽ không được phê duyệt.
Đất có vi phạm về pháp lý:
- Nếu đất nông nghiệp đang bị tranh chấp, hoặc có các vấn đề pháp lý chưa được giải quyết, sẽ không được phép chuyển đổi.

4. Mức phí và thuế khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, người sử dụng đất phải nộp các khoản phí, thuế theo quy định của pháp luật, bao gồm:

Tiền sử dụng đất: Đây là khoản tiền phải nộp khi chuyển đất nông nghiệp sang đất ở. Mức tiền này được tính theo bảng giá đất do UBND tỉnh, thành phố ban hành.
Lệ phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ): Người sử dụng đất phải đóng lệ phí cấp sổ đỏ mới sau khi chuyển đổi mục đích.
Các khoản thuế khác (nếu có): Tùy theo từng trường hợp cụ thể, có thể phải đóng thêm các khoản thuế khác liên quan đến việc chuyển đổi.

III. Rủi ro khi mua đất nông nghiệp để xây nhà

1. Không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Rủi ro: Đất nông nghiệp có thể không được phép chuyển đổi sang đất thổ cư (đất ở), đặc biệt khi đất này nằm ngoài khu vực đã được quy hoạch cho phép xây dựng nhà ở. Nếu bạn không xác minh kỹ quy hoạch và các quy định liên quan, có thể sẽ không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất, dẫn đến không thể xây dựng nhà.
Hậu quả: Việc không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ khiến công trình xây dựng của bạn không hợp pháp, gây khó khăn khi xin cấp phép xây dựng hoặc cấp sổ đỏ cho nhà ở.

2. Vi phạm quy hoạch xây dựng

Rủi ro: Đất nông nghiệp có thể thuộc khu vực quy hoạch cho các mục đích khác như khu vực bảo vệ môi trường, khu vực nông thôn hoặc các dự án công cộng. Nếu mua phải đất thuộc khu vực này, bạn có thể sẽ không được phép xây dựng nhà ở.
Hậu quả: Vi phạm quy hoạch xây dựng có thể dẫn đến việc bị xử phạt hành chính, phá dỡ công trình hoặc bị thu hồi đất nếu không thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

3. Đất có tranh chấp hoặc không rõ nguồn gốc

Rủi ro: Đất nông nghiệp có thể có tranh chấp về quyền sở hữu hoặc đang có các vấn đề pháp lý chưa giải quyết, chẳng hạn như việc thừa kế chưa hoàn tất, hoặc giấy tờ đất không rõ ràng.
Hậu quả: Khi mua đất có tranh chấp hoặc chưa rõ nguồn gốc, bạn có thể gặp phải rủi ro về quyền sở hữu, bị kiện tụng, hoặc bị mất quyền sử dụng đất sau này nếu vấn đề pháp lý không được giải quyết.

4. Chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ)

Rủi ro: Một số mảnh đất nông nghiệp chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hoặc Giấy chứng nhận chưa hợp lệ. Điều này có thể khiến việc mua bán không được pháp luật công nhận.
Hậu quả: Nếu không có sổ đỏ, quyền sử dụng đất của bạn có thể không được bảo vệ, việc chuyển nhượng hoặc thế chấp đất sẽ gặp khó khăn. Ngoài ra, bạn có thể gặp khó khăn khi làm thủ tục xin phép xây dựng và cấp sổ đỏ cho nhà ở.

5. Mất giá trị tài sản nếu bị thu hồi đất

Rủi ro: Đất nông nghiệp có thể nằm trong khu vực quy hoạch phát triển hạ tầng, dự án công cộng (chẳng hạn như làm đường, xây dựng công trình công cộng) hoặc các dự án khác mà chính quyền có thể thu hồi đất.
Hậu quả: Nếu đất bị thu hồi trong quá trình thực hiện dự án quy hoạch, bạn sẽ mất đi tài sản đã đầu tư và không nhận được bồi thường xứng đáng hoặc đúng hạn. Điều này dẫn đến thiệt hại tài chính cho người mua.

6. Không tuân thủ quy định về bảo vệ môi trường

Rủi ro: Nếu mua đất nông nghiệp để xây nhà mà không xem xét các yêu cầu về bảo vệ môi trường (như đất có nguy cơ sạt lở, đất gần khu vực dễ bị ngập úng), bạn có thể gặp phải vấn đề về an toàn môi trường hoặc các vấn đề liên quan đến chất lượng sống.
Hậu quả: Việc xây dựng nhà trên đất có vấn đề về môi trường có thể gây ra sự cố về an toàn (ngập lụt, sạt lở, ô nhiễm), làm giảm giá trị của ngôi nhà và gây thiệt hại cho sức khỏe và tài sản.

7. Pháp lý chưa rõ ràng trong việc chuyển nhượng đất

Rủi ro: Mua đất nông nghiệp mà không kiểm tra kỹ lưỡng về tình trạng pháp lý của hợp đồng chuyển nhượng có thể dẫn đến việc hợp đồng không có giá trị pháp lý, hoặc bị đối tác lừa đảo.
Hậu quả: Hợp đồng chuyển nhượng không hợp pháp có thể dẫn đến việc bạn không có quyền sử dụng đất, và có thể bị mất toàn bộ số tiền đã bỏ ra để mua đất.

8. Phải thực hiện thủ tục chuyển đổi phức tạp

Rủi ro: Nếu bạn không am hiểu về quy trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất, việc xin phép chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở có thể gặp phải thủ tục phức tạp, yêu cầu nhiều giấy tờ và chi phí.
Hậu quả: Các thủ tục này có thể tốn nhiều thời gian, tiền bạc và công sức. Nếu không thực hiện đúng cách, bạn có thể gặp phải các vấn đề pháp lý và bị từ chối cấp phép xây dựng.

IV. Quy trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp

1. Kiểm tra quy hoạch đất

Trước khi bắt đầu thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, bạn cần kiểm tra xem mảnh đất của mình có nằm trong khu vực được quy hoạch cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng hay không.

Đầu tiên, bạn có thể kiểm tra quy hoạch đất thông qua cơ quan UBND cấp xã, huyện nơi có đất.
Thứ hai, nếu đất không nằm trong quy hoạch đất ở hoặc khu vực phát triển đô thị, việc chuyển đổi sẽ không được phép thực hiện.

2. Chuẩn bị hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Để tiến hành thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất, bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định. Hồ sơ bao gồm các tài liệu sau:

Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất (theo mẫu quy định của UBND cấp huyện).
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ).
Bản vẽ sơ đồ khu đất có chữ ký xác nhận của chính quyền địa phương.
Hợp đồng mua bán, chuyển nhượng đất (nếu có).
Tài liệu chứng minh đất không vi phạm quy hoạch, không nằm trong khu vực bảo vệ, bảo tồn hoặc quy hoạch chưa được phê duyệt.
Phương án bảo vệ môi trường (nếu có yêu cầu).

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bạn nộp tại UBND cấp huyện, nơi có đất.

3. Nộp hồ sơ và thẩm định hồ sơ

Nộp hồ sơ: Hồ sơ sẽ được nộp tại Phòng Tài nguyên và Môi trường (thuộc UBND cấp huyện). Cơ quan này sẽ kiểm tra và thẩm định hồ sơ của bạn.
Thẩm định hồ sơ: Cơ quan chức năng sẽ xem xét các yếu tố như quy hoạch, pháp lý của đất, việc chuyển đổi có phù hợp với kế hoạch phát triển khu vực hay không. Họ sẽ kiểm tra các điều kiện như:
- Đất có nằm trong quy hoạch sử dụng đất không?
- Đất có phù hợp với các mục đích quy hoạch (đất ở, đất thương mại, đất công nghiệp)?
- Việc chuyển đổi có đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường không?

4. Đánh giá và thông báo kết quả thẩm định

Sau khi thẩm định hồ sơ, cơ quan chức năng sẽ đánh giá và ra quyết định về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Trong trường hợp hồ sơ đầy đủ và đáp ứng các yêu cầu pháp lý, cơ quan chức năng sẽ phê duyệt việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Thông báo kết quả thẩm định sẽ được gửi cho người xin chuyển mục đích sử dụng đất. Nếu hồ sơ không đáp ứng yêu cầu, bạn sẽ nhận được thông báo lý do từ cơ quan chức năng.

5. Thanh toán nghĩa vụ tài chính

Khi hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất được phê duyệt, bạn sẽ cần thanh toán các khoản phí và thuế liên quan đến việc chuyển đổi. Các khoản phải nộp bao gồm:

Tiền sử dụng đất: Đây là khoản tiền bạn phải trả cho việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất ở, công nghiệp, hoặc thương mại. Mức tiền sử dụng đất này sẽ được tính dựa trên bảng giá đất do UBND cấp tỉnh quy định.
Lệ phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới (Sổ đỏ).
Các loại thuế khác (nếu có yêu cầu).

Sau khi hoàn tất các nghĩa vụ tài chính, bạn sẽ nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới, ghi rõ mục đích sử dụng đất đã được chuyển đổi.

6. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới (Sổ đỏ)

Sau khi hoàn tất việc thanh toán nghĩa vụ tài chính, cơ quan chức năng sẽ tiến hành cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới (Sổ đỏ) cho bạn, trong đó ghi rõ mục đích sử dụng đất mới (ví dụ: đất ở, đất công nghiệp, đất thương mại…).

7. Đưa đất vào sử dụng

Khi đã hoàn tất thủ tục chuyển đổi, bạn có thể bắt đầu thực hiện các dự án xây dựng trên đất đã được chuyển mục đích sử dụng. Đồng thời, bạn có thể xin phép xây dựng nhà ở hoặc các công trình khác tùy vào mục đích sử dụng đất đã được cấp phép.

V. Lợi ích và rủi ro khi mua đất nông nghiệp để xây nhà

1. Lợi ích khi mua đất nông nghiệp để xây nhà

Chi phí mua đất thấp

Lợi ích: Một trong những lý do khiến nhiều người chọn mua đất nông nghiệp để xây nhà là vì chi phí mua đất thường thấp hơn nhiều so với đất thổ cư (đất ở). Điều này giúp người mua tiết kiệm được một khoản tiền lớn.
Thực tế: Đất nông nghiệp không được phép xây dựng nhà ở nếu chưa chuyển đổi mục đích sử dụng, nhưng nếu bạn đã có kế hoạch chuyển đổi, chi phí ban đầu vẫn thấp hơn.

Tiềm năng phát triển trong tương lai

Lợi ích: Đất nông nghiệp, đặc biệt là đất nằm trong khu vực có tiềm năng phát triển hạ tầng, có thể tăng giá trong tương lai. Sau khi chuyển đổi mục đích sử dụng, đất này có thể trở thành đất ở, giúp bạn gia tăng giá trị tài sản.
Thực tế: Đất nông nghiệp ở những khu vực có kế hoạch phát triển đô thị, khu công nghiệp, hay dự án hạ tầng lớn có thể tăng giá đáng kể sau khi chuyển đổi và xây dựng.

Cơ hội tạo không gian sống riêng biệt

Lợi ích: Đất nông nghiệp thường có diện tích lớn hơn đất thổ cư, cho phép bạn xây dựng một ngôi nhà rộng rãi với sân vườn hoặc các công trình phụ trợ. Điều này phù hợp với những người muốn có không gian sống rộng rãi và yên tĩnh, cách xa khu dân cư đông đúc.
Thực tế: Đây là một lựa chọn hấp dẫn cho những người muốn sống trong môi trường xanh, gần gũi với thiên nhiên nhưng vẫn có đầy đủ tiện ích.

2. Rủi ro khi mua đất nông nghiệp để xây nhà

Không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Rủi ro: Một trong những rủi ro lớn nhất khi mua đất nông nghiệp là không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở. Nếu đất nằm ngoài khu vực quy hoạch xây dựng nhà ở hoặc khu vực được phép chuyển đổi mục đích sử dụng, bạn sẽ không thể thực hiện việc xây nhà.
Hậu quả: Việc xây dựng nhà trên đất nông nghiệp mà không có sự chuyển đổi mục đích sử dụng sẽ không hợp pháp. Điều này có thể dẫn đến việc phải tháo dỡ công trình, bị phạt hành chính hoặc gặp khó khăn trong việc xin cấp sổ đỏ.

Rủi ro về giấy tờ và pháp lý

Rủi ro: Đất nông nghiệp có thể không có giấy tờ pháp lý rõ ràng hoặc có tranh chấp về quyền sở hữu. Nếu đất không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc có giấy tờ không hợp pháp, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc thực hiện thủ tục chuyển nhượng và chuyển đổi mục đích sử dụng.
Hậu quả: Nếu mua đất không có sổ đỏ, bạn có thể không có quyền sở hữu hợp pháp đối với mảnh đất, gặp khó khăn trong việc làm thủ tục cấp sổ đỏ hoặc khi muốn chuyển nhượng cho người khác.

Không phù hợp với quy hoạch

Rủi ro: Đất nông nghiệp có thể nằm trong khu vực quy hoạch cho các mục đích khác như công nghiệp, giao thông, khu bảo vệ môi trường hoặc các dự án công cộng. Nếu bạn không kiểm tra kỹ quy hoạch trước khi mua, rất có thể đất sẽ bị thu hồi trong tương lai để phục vụ các dự án công cộng.
Hậu quả: Bạn sẽ mất quyền sử dụng đất và có thể không được bồi thường thỏa đáng, đặc biệt nếu đất bị thu hồi để phục vụ cho các dự án phát triển hạ tầng hoặc công cộng.

Phải thực hiện thủ tục pháp lý phức tạp

Rủi ro: Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở có thể phải tuân theo một quy trình pháp lý phức tạp và mất nhiều thời gian. Bạn sẽ phải chuẩn bị hồ sơ, thanh toán các khoản thuế và phí, và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với cơ quan nhà nước.
Hậu quả: Nếu không hoàn thành các thủ tục đúng hạn, bạn có thể gặp phải các vấn đề pháp lý và bị xử phạt. Ngoài ra, chi phí cho các thủ tục chuyển đổi có thể làm tăng tổng chi phí đầu tư ban đầu.

Môi trường không phù hợp để xây dựng

Rủi ro: Một số mảnh đất nông nghiệp có thể nằm ở khu vực dễ bị thiên tai, như đất trũng, dễ bị ngập úng hoặc sạt lở. Ngoài ra, môi trường sống không thuận lợi cũng có thể gây khó khăn trong việc xây dựng và sinh sống lâu dài.
Hậu quả: Nếu đất có vấn đề về môi trường (như dễ bị ngập lụt hoặc có độ ổn định thấp), bạn có thể gặp phải những vấn đề về an toàn, sức khỏe và chi phí bảo trì công trình sau này.